Ончылмут

14 вӱдшорышто Йошкар-Олаште марий самырык-влакын  «ВийАр» тӱвыра ушемыштын «ВийАр» лӱманак газетышт савыкталт лектын. Тиде ынде 5-ше номер. Вашке, Марий Талешке кече деч вара 6-шо номер савыкталтеш.
Лудшо-влаклан газетнан электрон версийжым темлена. Икымше лышташ «ВийАр» («Мудрость») газетын тӱҥ редакторжо Алена Иванован поро тылан мутшо дене почылтеш.

Поро кече,
пагалыме лудшо таҥ!

Огына шинче, кузе тыйын кидышкет ты газет логалын: ала иктаж-кӧ пуэн, пӧлеклен, шке налынат, туге гынат тый кидыштет «ВийАр» газетнан визымше номержым кучет. Куан шӱлыш чоныштет уло мо? Газет лекмым вученат мо? Но тидыже кызытеш тӱҥ огыл, эн тӱҥжӧ – тудо лектын. Тыят ынде статья-влакым лудат, возымо корнылам шергалат.

Олорышто – ЮНЕСКО кӱкшытан Тӱнямбал поэзий кече

Тек кумылет кӱза каваш,
Ок нойо писе шулдырет
Тыгай пиалым нумалаш…

Чынжымак, чонышто ю шӱдыр тулжым чӱкта гын, тудым нимо денат от йӧртӧ. Илышыштым  поэзий алан дене кылдыше еҥ-влак ты тӱняште эн пиалан улыт.

Поэзийым чапландараш идалыкыште посна кечым палемдыме: 21 март – ЮНЕСКО кӱкшытан тӱнамбал поэзий кечылан шотлалтеш. Тиде чыла возгалыше-влакын чон вургыж вучымо пайремышт. 20-шо мартыште «ВийАр» тӱвыра да келшымаш кыл ушем Параньга район Олор ялыште ты кечылан пӧлеклалтше пайремым эртарыш.

Марий Талешке кече

Марий калыкна тале да патыр еҥжым пагален да эреак жаплен моштен. Санденак тынар тоштыой – преданий ден легенде-влак – аралалт кодыныт. Калыкна нунын лӱмыштым тукым гыч тукымыш увертарен, переген толын.

1917 ий, 19 мартыште Ӱпӧ (Уфа) олаште «Марий ушем» шочмеке вигак марий калыкын эртыме корныжым, кугу историйжым шымлыме, патыр-влакым шарныме нерген мут лектын. А 1917 ий июль тылзыште Пӱрӧ (Бирск) олаште эртыше Пӱтынь Российысе Марий калыкын I Погыныштыжо марий-влак тыгаяк кумылан лийыныт да тиде йодышлан кугу тӱткылыкым ойыреныт.

«Мыйын шочмо-кушмо верже – Оно-Морко-Купсола»

«Уста айдеме илышыш ӱчашен пура… Шкеж деч вара мондалтдыме волгыдым да ӱштылтдымӧ кышам кода. Курымеш…»
В. Колумб

Тиде шулдыран ой тале артист да поэт Йыван Кырлалан келшен толеш. Чынже денак «Путевка в жизнь» икымше йӱкан кинофильмыште тӱҥ геройым Мустафа-Фертым модмыж дене тудо мондалтдыме волгыдым, ӱштылтдымӧ кышам марий калыкын исто-рийыштыже веле огыл, тыгак тӱнямбал киноискусствышто коден.

Март тылзын тудын 100 ияш лӱмгечыжлан шагал огыл пайрем кас, погынымаш, вашлиймаш эртен.

Тудын лӱмжым огыт мондо

Йыван Кырлалан

Поэт кая, кодеш со йӱкшӧ,
Артист тугакак шыргыжеш,
Мер калыкнан
лай чон ок йӱкшӧ,
Чон вургыжеш
шке эргыж верч.

Вет ыштыш тудым марий вате!
Пошкудыж верчын чон коржаш.
Колта чонаным мланде ваке
Ош Юмо ар кодын илаш.